CRISPR staat voor Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats en is een technologie die kan worden gebruikt om genen te bewerken en te verbeteren. Kort gezegd is het met CRISPR mogelijk om een specifiek stukje DNA in een cel te vinden en om dat stuk DNA te veranderen. CRISPR is een soort technologie voor genbewerking, waarmee wetenschappers snel en nauwkeuriger genen in DNA kunnen 'knippen' en 'plakken'
Wat zijn de mogelijkheden van CRISPR?
Met CRISPR is echter ook mogelijk om andere dingen te doen, zoals het in- of uitschakelen van genen zonder de volgorde ervan te wijzigen. Een andere mogelijkheid van de CRISPR technologie is medicijnen te transformeren, waardoor we niet alleen veel ziekten kunnen behandelen, maar ook voorkomen.
CRISPR heeft ook de mogelijkheid om de genomen van onze kinderen te veranderen en zo de perfecte mensen te maken. Dit deel van de CRISPR technology roept nog veel weerstand en vragen op. Kunnen straks rijken mensen de perfecte kinderen maken? Of kunnen we het zien, om ziektes te voorkomen bij kinderen? Het is maar net hoe je ernaar kijkt. CRISPR wordt al veel gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en in de nabije toekomst zijn wellicht planten en dieren veranderd met CRISPR (en misschien dus ook mensen).
Hoe werkt CRISPR (-Cas9)?
CRISPR is eigenlijk gewoon een natuurlijk mechanisme dat de bacteriën gebruiken om zichzelf te verdedigen tegen een indringend virus en bestaat al heel lang. De wetenschappers zijn erachter gekomen dat ze deze techniek kunnen gebruiken om het DNA aan te passen, deze nieuwe techniek heeft CRISPR-Cas9. Het geheim van CRISPR zijn de vele smaken van “Cas” -eiwitten die in bacteriën worden aangetroffen, waar ze helpen bij de verdediging tegen virussen. Het Cas9-eiwit wordt het meest gebruikt door wetenschappers. Dit eiwit kan het “makkelijkste” worden aangepast om bijna elke gewenst stukje DNA te vinden en er aan te binden.
Voordat we verder gaan met hoe de CRISPR techniek werkt is goed om te weten dat CRISPR en Cas9 eigenlijk twee technieken zijn, echter gebruiken wij voor het aanpassen van het DNA deze twee technieken, vandaar dat we ze vaak schrijven als CRISPR-Cas9.
CRISPR laat bacteriën toe om virussen te 'registreren' waaraan ze worden blootgesteld. De bacteriën leren op deze manier de virussen, welke ze hebben aangevallen, te herkennen door een deel van het binnendringende DNA in hun eigen op te nemen. De bacteriën geven deze opgeslagen informatie door aan de volgende generatie bacteriën.
Cas9 heeft de mogelijkheid het binnendringende DNA van het virus te vernietigen. Het Cas9 is gekoppeld aan RNA, dat fungeert als een soort map (routebeschrijving) en Cas9 naar de juiste plek leidt. Cas9 is instaat om het virus-DNA te herkennen. Cas9 fungeert dan als ‘schaar’ en knipt het virus-DNA op precies dat punt uit, waardoor het virus uitgeschakeld wordt.
Dit vermogen om een specifieke DNA deel met precisie te identificeren en uit elkaar te halen is zeer interessant en het perfect hulpmiddel voor het bewerken van genen. Het Cas9 eiwit kan dan worden gebruikt in combinatie met gemanipuleerde CRISPR om codes op te sporen en in het DNA snel en nauwkeurig te 'knippen' en 'plakken'.
Door deze techniek aan te passen en te verbeteren in het laboratorium, zijn we instaat om stukjes DNA aan te passen. Kort gezegd maakt de onderzoeker een klein stukje RNA met een korte “map” dat zich kan hechten aan het specifieke stukje DNA.
Van deze techniek horen we steeds meer en zullen we in de toekomst veel gaan horen. De techniek van de CRISPR-Cas9 stelt ons instaat om het DNA te kopiëren en bewerken eventuele foutjes aan te passen. Op deze manier kunnen we bijvoorbeeld planten verbeteren.
Voor baanzekerheid is het belangrijk om kennis van een toekomstbestendige techniek te hebben en dit is zeker waar we in de toekomst nog veel van zullen horen.
Wil je meer weten over toekomst bestendige banen? Lees eens onze blog over De banen van de toekomst
Meer weten over de CRISPR-Cas9 techniek? Kijk eens op Youtube voor filmpjes, soms zegt een plaatje meer dan woorden.
Of zoek via Google op Jennifer Doudna. Jennifer is een Amerikaanse biochemicus welke een vooraanstaande persoon is m.b.t. de CRISPR techniek. Ze geeft diverse lezingen en uiteraard heeft ze ook heel veel geschreven over deze revolutionaire techniek.